Ostatnimi czasy kraje arabskie stały się bardzo popularnymi kierunkami wakacyjnymi. Wiecznie oblegane kurorty Hurghada i Sharm El-Sheikh w Egipcie, wyspa Jerba w Tunezji, marokańskie niebieskie domy w Chefchaouen – tym przyciąga Afryka. Azjatycka część natomiast kusi nas tanimi biletami i iście marsjańskimi krajobrazami Wadi Rum w Jordanii, bogactwem i splendorem w Dubaju, czy namiastką europejskiego klimatu na pustyni – Salalah w Omanie. Wszystkie te miejsca łączy jedna rzecz – język arabski. Łączy, a zarazem dzieli, gdyż zróżnicowanie dialektalne jest tak ogromne, że możemy odnieść wrażenie, że mieszkańcy tych miejsc mówią w kompletnie różnych językach.
Wybierając się za granicę, warto poznać jest najbardziej podstawowe zwroty w danym języku. Oczywiście, nie pomoże to nam w przypadku awarii silnika wypożyczonego auta na środku pustyni, ale zdecydowanie może przełamać lody i pomóc w nawiązywaniu kontaktów z tubylcami – a to bardzo pomaga w podróży i przynosi wiele benefitów. Arabowie są zachwyceni gdy słyszą język arabski z ust turystów – mając świadomość jak trudny jest to język.
W poniższym artykule przybliżę podstawowe słownictwo i zwroty w języku arabskim powołując się na dialekty lewantyńskie i standardowy język arabski.
Przywitania w Języku arabskim
Istnieje kilka sposobów na powiedzenie komuś cześć! – i zaskoczeniem nie będzie fakt, że w każdym kraju zrobimy to inaczej. Niemniej jednak, powszechnie zrozumiałe są formy:
– Marhaban! (مَرْحَباً) – odpowiednik angielskiego hello
– Ahlan! (أهْلاً) – odpowiednik hi
– Sabah Al-Kheyr (صَباح الخَير) – odpowiednik dzień dobry. Literkę kh wymawiamy charcząco, jakbyśmy czyścili gardło przy myciu zębów 😉
– Masa Al-Kheyr (مَساء الخير) – j/w, używany po południu
– Salam Alejkum (السَلام عليكُم) – dosłowne pokój z wami – najbardziej znane muzułmańskie przywitanie, jednak obecnie ma dość uniwersalne znaczenie, często skracane do samego „Salam”
Pożegnania w Języku arabskim
– Ma As-Salama (مع السَلامة) – odpowiednik do widzenia, mniej formalna wersja pożegnania
– Ila l-liqa (إلى اللِقاء) – odpowiednik do zobaczenia
– Bye bye – tak, Arabowie często używają zwykłego angielskiego bye 😉
Zwroty grzecznościowe po arabsku
To tutaj zaczyna się prawdziwy dialektalizm. Tak na prawdę w każdym kraju poniższe formuły możemy powiedzieć w inny sposób. Niemniej jednak, są one zrozumiałe dla każdej arabskojęzycznej osoby.
– Keyfa haluka/haluki? (كيف حالُكَ\حالكِ) – odpowiednik jak tam? jak się masz?. Formę haluka używamy do mężczyzny, haluki do kobiety. W dialektach forma ta jest kompletnie zmieniona bądź skracana. Kilka przykładów:
Liban – Kif halak/halik? Kifak/Kifik?
Egipt – Ezzayak/Ezzayik?
Tunezja – Shnahwalik? (Sh=Sz)
Osobiście uważam, że forma kif halak/halik jest najlepszą i najbardziej uniwersalną formą.
– Bikheyr (بِخَير), Kwayyes (كْوَيِّس), Tamam (تَمام) – to tylko kilka możliwości jak odpowiedzieć, że wszystko z nami dobrze. Formy te są powszechnie używane we wszystkich krajach arabskojęzycznych.
– Shukran (شُكْراً) – odpowiednik dziękuję – używany wszędzie w swiecie arabskim
– Afwan (عفْواً) – odpowiednik przepraszam – głównie, gdy chcemy kogoś zaczepić. Druga forma przepraszam to Asif (آسِف) używana częściej w znaczeniu przykro mi.
Najbardziej przydatne zwroty w arabskim
– Naam (نعَم), Aywa (أيوة), Eh (أي) – słowa odpowiadające tak. Pierwszy wyraz pochodzi z klasycznego języka arabskiego, dwa pozostałe z dialektów.
– La (لا) – nie. Należy także wspomnieć o dialektalnym słowie Mush (مُش), które również bardzo często można usłyszeć na arabskich ulicach.
Ma ismuka/ismuki? (ما اسْمُكَ/سمكِ) – Jak masz na imię? Analogicznie do pytania jak się masz, pierwsza wersja używana jest do mężczyzny, druga do kobiety. Wyrażenie to pochodzi z klasycznego języka arabskiego – jeden z odpowiedników dialektalnych to Shu ismak/ismik? (شو اسمك؟).
– Hal tatakallam(ina) al-Ingliziya? (هل تَتَكَلَّم الإنجليزية؟) – Czy mówisz po angielsku? Może się przydać, gdy pojawią się problemy ze wzajemnym zrozumieniem. Forma w nawiasie (ina) jest dodawana, gdy mówimy do kobiety. Wersją dialektalną, powszechnie zrozumiałą jest Btehki Inglizi? (بتَحْكي انجليزي؟).
– La atakallam al-Arabiya (لا أتكلم العربية) – Nie mówię po arabsku.
– La afham (لا أفْهم) – Nie rozumiem. – przydatne zawsze. Wersja dialektalna, z którą można się spotkać to Mush fahim/fahma (مش فاهم/فاهمة) – odpowiednio wypowiadane przez mężczyznę/kobietę.
Jak wspomniałem wyżej, znajomość tych słów może nam pomóc w wielu sytuacjach. Należy pamiętać jednak, że słowa rodzimego użytkownika języka arabskiego mogą być zupełnie inne niż wyżej wymienione ze względu na zróżnicowanie dialektalne.
